آیا تلخی دهان و سرطان معده با هم ارتباطی دارند؟ بررسی 11 علت تلخی دهان
سالانه حدود 7 نفر از هر صدهزار نفر، به سرطان معده مبتلا میشوند. در بین 100.000 نفر ممکن است 3 نفر بر اثر سرطان معده فوت کنند. علائم سرطان معده بسیار مهم هستند که در صورت مشاهده برای درمان باید سریع اقدام کنید. تلخی دهان و سرطان معده در برخی موارد با هم رابطه معناداری دارند.
یکی از علل تلخی دهان، میتواند رفلاکس معده باشد. رفلاکس معده شدید و مزمن، میتواند یکی از علائم سرطان معده باشد. البته سرطان معده علائم مختلف دیگری نیز دارد که برای تشخیص دقیق باید به پزشک مراجعه نمایید. در این مطلب از کلینیک دندانپزشکی تاج درباره علل مختلف تلخی دهان و رابطه آن با سرطان معده بیشتر توضیح میدهیم. پس تا انتها با ما همراه باشید.
علائم سرطان معده چیست؟ آشنایی با شایعترین علل
سرطان معده در مراحل اولیه به ندرت علائمی ایجاد میکند. در کشورهایی که غربالگری سرطان معده معمول نیست، اکثر سرطانهای معده تا زمانی که نسبتاً بزرگ و خطرناک نشده باشند؛ به دکتر مراجعه نمیکنند. علائم و نشانههای سرطان معده شامل موارد زیر است:
- اشتهای ضعیف
- کاهش وزن (بدون تلاش)
- درد شکم
- ناراحتی مبهم در شکم، معمولاً بالای ناف
- ریفلاکس معده
- احساس سیری فقط بعد از خوردن یک وعدهغذایی کوچک
- سوزش سر دل یا سوء هاضمه
- حالت تهوع
- استفراغ، با یا بدون خون
- تورم یا تجمع مایع در شکم
- وجود خون در مدفوع
- احساس خستگی یا ضعف در نتیجه داشتن گلبولهای قرمز بسیار کم (کمخونی)
- زرد شدن پوست و چشم (یرقان)، در صورت گسترش سرطان به کبد
بیشتر این علائم به احتمال زیاد ناشی از چیزهایی غیر از سرطان معده، مانند عفونت ویروسی یا زخم نیز میتواند باشد. برخی از این مشکلات ممکن است ناشی از انواع دیگر سرطان نیز باشد. برای تشخیص دقیق باید به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
رابطه تلخی دهان و سرطان معده چیست؟ تغییرات چشایی و بویایی در سرطان
تغییر در طعم و بو یکی از دشوارترین عوارض جانبی درمان سرطان معده است. تلخی دهان، لذت خوردن غذا را از بین میبرد. همچنین مانع خوردن غذا میشود و کاهش وزن ناخواسته و حتی سوءتغذیه را در پی دارد. تغییرات حسی مانند تغییرات چشایی و بویایی بسیار رایج است. همچنین تا 70 درصد از افراد مبتلا به سرطان را در طول درمان تحت تأثیر قرار میدهد.
البته لزوما تلخی دهان نشان دهنده سرطان معده نیست. علاوه بر تغییرات چشایی، افراد مبتلا به سرطان ممکن است تغییراتی را در حس بویایی نیز تجربه کنند. تغییرات چشایی و بویایی عموماً اندکی پس از شروع درمان بیمار ظاهر میشود و ممکن است 6 تا 12 ماه پس از پایان درمان ادامه داشته باشد. بهتر است در این موارد به دنبال این باشید که علت تلخی دهان چیست و بر اساس دلیل، به راهکارهای درمان آن فکر کنید.
چه نوع تغییرات طعمی ممکن است در سرطان رخ دهد؟
سرطان و درمان آن میتواند به طرق مختلف بر طعم تأثیر بگذارد. ممکن است متوجه شوید که حس چشایی شما به طور کلی کاهش مییابد، بهطوریکه طعمها مانند گذشته قوی نیستند. برعکس، طعمها ممکن است افزایش یابد و طعم شیرین، ترش، شور یا تلخ همه چیز را بیشتر از قبل احساس کنید.
حس چشایی شما ممکن است طوری تغییر کند که طعم غذا متفاوت باشد. ممکن است نسبت به غذاهای خاص بیزاری جدید پیدا کنید. همچنین طعم عجیب یا ناخوشایندی در دهان خود داشته باشید. گاهی اوقات، افراد حس چشایی خود را به کلی از دست میدهند.
چرا در سرطان احساس تلخی و طعم فلز در دهان دارم؟ تاثیر شیمی درمانی و رادیوتراپی
داشتن احساس تلخی و طعم فلزی در دهان در میان افراد مبتلا به سرطان بسیار شایع است. مطالعات نشان داده است که 78 درصد از بیمارانی که تحت درمان شیمیدرمانی و رادیوتراپی قرار میگیرند، احساس طعم فلز در دهان دارند. افرادی که دارای این عارضه جانبی خاص هستند نیز احتمالاً طعم تلخی در دهان یا افزایش حساسیت به غذاهای ترش یا تلخ دارند. علاوه بر طعم فلزی، درمانهای سرطان ممکن است باعث ایجاد طعم ترشی یا شیمیایی در دهان شوند. خوشبختانه، این عوارض معمولاً پس از درمان ناپدید میشوند.
چه چیزی باعث تغییرات چشایی در سرطان میشود؟ تداخل سرطان با فرآیندهای طبیعی بدن
شما طعم را از طریق حدود 5000 جوانه چشایی روی زبان و داخل دهان خود درک میکنید. جوانههای چشایی حاوی سلولهای خاصی به نام گیرندهها هستند که مزههای اصلی شیرین، ترش، شور و تلخ را تشخیص میدهند. گاهی اوقات، تغییرات چشایی به دلیل تداخل خود سرطان با فرآیندهای طبیعی بدن ایجاد میشود. با این حال، اغلب اوقات، تغییرات مزه یک عارضه جانبی ناخواسته درمان انواع سرطانها از جمله سرطان معده است.
رادیوتراپی و شیمیدرمانی هر دو به جوانههای چشایی آسیب میرسانند و بر طعم غذا و نوشیدنی تأثیر میگذارند. جراحی سرطان در صورتی که شامل آسیب به بخشهایی از دهان، زبان یا بینی باشد، ممکن است بر طعم و بو نیز تأثیر بگذارد. اما توجه داشته باشید که علت تلخی در دهان به دلایل دیگری نیز ایجاد میشود که در ادامه بیشتر توضیح میدهیم.
علت تلخی دهان چیست؟ 11 علت شایع احساس تلخی در دهان
تا اینجای مطلب با رابطه بین تلخی دهان و سرطان معده آشنا شدید. اما علت تلخی دهان فقط وجود سرطان و تأثیر روشهای درمان سرطان نیست. تلخی دهان به دلایل زیادی ممکن است ایجاد شود. برای درمان اصولی تلخی دهان باید علت اصلی آن شناسایی شود. در ادامه با دیگر علل تلخی دهان آشنا خواهید شد.
1) بهداشت ضعیف دهان؛ وجود پلاک و احساس تلخی
هنگامی که از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن خودداری می کنید؛ باکتریها در دهان شما رشد میکنند و منجر به ایجاد پلاک میشوند. این تجمع پلاک میتواند باعث ایجاد طعم تلخ در دهان شود. زیرا باکتریها ذرات غذا را تجزیه کرده و گازهای بدبو آزاد میکنند؛ بنابراین، حفظ یک روال بهداشت دهان و دندان برای شاداب و تمیز نگه داشتن دهان بسیار مهم است. برای از بین بردن هرگونه پلاک میتوانید به انواع کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی تهران مراجعه نمایید.
2) داروها؛ تغییر دادن حساسیت جوانههای چشایی
برخی از داروها، میتوانند حساسیت جوانههای چشایی شما را تغییر دهند و طعم تلخ یا فلزی را در دهان ایجاد کنند. داروهایی مانند موارد زیر:
- آنتیبیوتیکها
- داروهای ضدافسردگی
- داروهای فشار خون
- داروهای درمان سرطان
تغییر طعم در دهان به دلیل تعامل ترکیب شیمیایی دارو با گیرندههای چشایی اتفاق میافتد. اگر مشکوک هستید که داروی شما باعث این امر شده است، با پزشک خود مشورت نمایید. برخی داروها نیز باعث تغییر رنگ و زرد شدن دندانها نیز میشوند. برای تمیز کردن آثار داروها میتوانید از بهترین خمیر دندان سفید کننده زیر نظر دندانپزشک مصرف نمایید.
3) کم آبی بدن؛ هیدراته نگه داشتن بدن
علت تلخی دهان در طول روز کم آبی بدن است. بزاق به عنوان یک پاک کننده طبیعی برای دهان شما عمل میکند. بزاق دهان ذرات غذا را شسته و اسیدها را خنثی میکند. هنگامی که آب بدن کم میشود، تولید بزاق کاهش مییابد. همچنین به باکتریها و اسیدها اجازه میدهد مدت طولانیتری باقی بمانند که منجر به طعم تلخ میشود. برای هیدراته و شاداب نگه داشتن دهان خود باید در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید. برای ضدعفونی کردن دهان به دلیل کم آبی میتوانید از انواع بهترین دهان شویه نیز استفاده نمایید.
4) فاکتورهای غذایی؛ تحریک تولید اسید معده
برخی غذاها و نوشیدنیها مانند میوههای اسیدی، غذاهای تند، قهوه و الکل میتوانند باعث ایجاد حس تلخ مزه شوند. دلیل تلخی دهان بعد از مصرف برخی مواد غذایی تحریک تولید اسید معده اضافی و برهم خوردن تعادل pH دهان است. تعدیل مصرف این اقلام منجر به کاهش تجربه طعم تلخ میشود.
توجه داشته باشید که خوردن غذاهای اسیدی و رنگدار علاوه بر تغییر چشایی بر رنگ ایمپلنت دندان شما نیز تأثیر منفی میگذارند.
5) بیماری رفلاکس معده به مری (GERD)؛ تلخی دهان در صبح و صفرا
GERD زمانی رخ میدهد که اسید معده به سمت عقب به مری جریان مییابد و اغلب باعث سوزش سر دل و طعم تلخ در دهان میشود. یکی از علائم سرطان معده همین رفلاکس معده اما در حالت شدید و آزاردهنده است. رفلاکس معده به مری به دلیل عملکرد نادرست عضله اسفنکتر در پایین مری اتفاق میافتد. مدیریت GERD از طریق تغییرات رژیم غذایی، کاهش وزن و دارو میتواند به کاهش علائم از جمله طعم تلخ کمک کند.
هنگامی که شما مبتلا به GERD هستید، اسفنکتر بالای معده در جلوگیری از برگشت اسید و صفرا مؤثر نیست. رابطه تلخی دهان و صفرا، افزایش اسید معده و صفرا است که باعث ایجاد علائم زیر میشود:
- احساس سوزش در قفسه سینه یا شکم
- گلو درد
- طعم بد یا تلخ در دهان
برای درمان تلخی دهان و صفرا باید به پزشک مراجعه نمایید.
6) عفونتهای دهان؛ التهاب لثه و برفک دهان
عفونتهایی مانند التهاب لثه (بیماری لثه) یا برفک دهان (عفونت قارچی) تعادل باکتریها را در دهان شما مختل و منجر به التهاب و طعم تلخ میشوند. با رعایت بهداشت دهان و دندان از جمله موارد زیر از بروز این عفونتها جلوگیری کنید:
- مسواک زدن
- نخ دندان کشیدن
- معاینات منظم دندانپزشکی
جهت بررسی و درمان هرگونه علت تلخی دهان میتوانید از متخصصان کلینیک دندانپزشکی تاج کمک بگیرید.
7) سیگار کشیدن؛ مواد شیمیایی موجود در سیگار
سیگار کشیدن دندانهای شما را لکهدار میکند. همچنین منجر به ایجاد بیماری لثه و طعم تلخ دائمی در دهان شما میشود. ترک سیگار میتواند سلامت کلی دهان و دندان شما را بهبود بخشد و این طعم ناخوشایند را از بین ببرد. برای خوشبو کردن دهان به دلیل سیگار کشیدن میتوانید از بهترین خوشبو کننده دهان نیز استفاده نمایید.
8) عفونتهای سینوسی؛ تجمع مخاط و احساس تلخی در دهان
سینوزیت یا التهاب سینوسها میتواند باعث تجمع مخاط شود و در پشت گلو چکه کند. در نتیجه طعم تلخی ایجاد نماید. درمان عفونت زمینهای سینوسی با داروهای ضد احتقان، شستشوی بینی یا آنتیبیوتیکها میتواند به کاهش این علامت و بازیابی حس چشایی معمولی کمک کند. برای ضدعفونی کردن دهان نیز میتوانید از دهانشویه کلرهگزیدین استفاده نمایید.
9) بارداری؛ تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی در دوران بارداری گاهی اوقات میتواند منجر به وضعیتی به نام لثه بارداری شود. لثه بارداری با لثههای متورم و حساس و طعم فلزی یا تلخ در دهان مشخص میشود. رعایت بهداشت دهان و دندان و ویزیت منظم دندانپزشکی میتواند به مدیریت این علائم و تضمین سلامت دهان و دندان در دوران بارداری کمک کند.
10) استرس و اضطراب؛ برهم خوردن تعادل تولید بزاق
مسائل مربوط به سلامت روان مانند استرس و اضطراب میتواند بدن شما را به طرق مختلف تحت تأثیر قرار دهد. هورمونهای استرس میتوانند تعادل تولید بزاق را مختل کنند. همچنین نحوه تفسیر سیگنالهای چشایی مغز را تغییر دهند که منجر به طعم تلخ یا فلزی شود. تکنیکهای کاهش استرس مانند تمرکز حواس، ورزش و تنفس عمیق میتوانند به کاهش این علامت و ارتقای سلامت کلی کمک کنند.
11) کبد و تلخی دهان؛ سیروز و طعم تلخ و فلزی در دهان
کبد شما عملکردهای حیاتی بسیاری از جمله حذف سموم از جریان خون دارد. در مراحل پیشرفته بیماری کبد (سیروز)، حس چشایی شما ممکن است مخدوش یا کاهش یابد که گاهی اوقات به صورت طعم تلخ یا فلزی در دهان گزارش میشود.
داشتن طعم تلخ در دهان نیز یکی از علائم مرتبط با عفونت حاد هپاتیت ویروسی است. علت دقیق حس تلخی در دهان همراه با بیماری کبد به طور کامل ثابت نشده است. با این حال، تحقیقات رو به رشد نشان میدهد که ممکن است با موارد زیر مرتبط باشد:
- عوارض جانبی شایع مرتبط با داروهای بیماری کبدی
- تجمع سموم به دلیل کاهش عملکرد کبد
- اثرات عصبی مرتبط با نارسایی کبد
اگر مشکلات کبدی دارید باید برای درمان سریع اقدام نمایید.
شناسایی علت دقیق تلخی دهان و اهمیت درمان اصولی
اگر در طول روز برای مدت کوتاهی احساس تلخی در دهان داشته باشید؛ ممکن است نشاندهنده بیماری خاصی نباشد. اما احساس تلخی دائمی نشاندهنده بیماری یا مشکل زمینهای است. البته برای درمان باید علت اصلی تلخی دهان شناسایی شود. در این مطلب درباره علل احساس تلخی در دهان نکاتی را توضیح دادیم. یکی از علل تلخی در دهان، بیماری سرطان ازجمله سرطان معده است. رابطه تلخی دهان و سرطان معده نیز برای شما توضیح دادیم.
اگر علت تلخی در دهان بیماری دهان و دندان باشد؛ برای درمان میتوانید از متخصصان کلینیک دندانپزشکی تاج کمک بگیرید. متخصصان کلینیک دندانپزشکی تاج به صورت شبانه روزی در خدمت شما عزیزان هستند. جهت مشاوره با متخصصان در باره علت تلخی دهان و رزرو وقت با شماره 91304790-021 تماس بگیرید. همچنین میتوانید به صورت آنلاین جهت رزرو وقت اقدام نمایید. راههای ارتباطی دیگر با ما عبارت است از:
آدرس کلینیک: جنت آباد مرکزی، تقاطع نیایش (چهار راه ایرانپارس)، طبقه فوقانی بانک سپه، پلاک ۲
اینستاگرام: اینستاگرام کلینیک دندانپزشکی تاج
از بین بردن تمام علل عفونت دندان مؤثر بر تلخی دهان در کلینیک دندانپزشکی تاج!
سؤالات متداول
تلخی دهان خطرناک است؟
همه ما در طول روز ممکن است احساس تلخی در دهان داشته باشیم. اگر احساس تلخی ماندگار است و شما را آزار میدهد؛ بهتر است برای بررسی علت و درمان آن به پزشک مراجعه نمایید.
برای تلخی دهان چی بخوریم؟
درمان تلخی دهان بستگی به علت آن دارد. بعد از تشخیص علت دقیق تلخی دهان، پزشک بهترین روش را برای شما تجویز میکند.
چرا تغییر طعم در طول درمان سرطان اهمیت دارد؟
تغییرات در حس چشایی و بویایی شما اهمیت دارد؛ زیرا در لذت خوردن و آشامیدن اختلال ایجاد میکند. افراد دارای تغییرات چشایی تمایل دارند از برخی غذاها اجتناب کنند و کمتر از حد معمول میخورند و مینوشند. کاهش وزن ناخواسته میتواند باعث احساس خستگی و ضعف شود، درمان شما را کم اثر کند، احتمال عوارض جانبی را افزایش دهد و کیفیت کلی زندگی شما را کاهش دهد.
چرا سرطان میتواند باعث خشکی دهان شود؟
درمانهای سرطان بهویژه شیمیدرمانی و رادیوتراپی، میتوانند با کاهش میزان بزاق شما باعث خشکی دهان شوند. از آنجایی که بزاق به پرزهای چشایی کمک میکند تا طعم را درک کنند، خشکی دهان میتواند بر حس چشایی شما تأثیر بگذارد. همچنین باعث مشکلات دیگری مانند عفونت دهان، گلودرد و حتی پوسیدگی دندان شود.